Πρόσφατα κυκλοφόρησε εγκύκλιος με διευκρινήσεις για την αναγνώριση πενταετίας: e-ΕΦΚΑ Εγκύκλιος 43 / 14-8-2023
Α. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ ΣΕ ΣΤΕΛΕΧΗ Σ.Α. ΕΠΙ ΘΗΤΕΙΑ
Η πρώτη βασική προσθήκη είναι ότι επεκτείνεται η χρήση της πενταετίας (πάντα με αναγνώριση και πληρωμή εισφορών) στα στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας επί θητεία, αναφέροντας ως σχετικά παραδείγματα τους Συνοριακούς Φύλακες ορισμένου χρόνου του Ν.4647/19, τους πενταετείς Συνοριακούς Φύλακες του Ν.2622/98, καθώς και τους πενταετείς Ειδικούς Φρουρούς του Ν.2734/99 –> Παρ. 1.Α. εγκυκλίου
Επαναλαμβάνεται ο διαφορετικός τρόπος καθορισμού των εισφορών 5ετίας στα Σώματα Ασφαλείας σε σχέση με τους στρατιωτικούς (επί της αποζημίωσης πενθημέρου), δηλαδή οι εισφορές αναγνώρισης ανέρχονται σε 2.392 € συνολικά.
Τέλος αποκλειστικά για τις περιπτώσεις παραίτησης (όχι αυτεπάγγελτης αποστρατείας) συνεχίζει να ισχύει η προϋπόθεση της συμπλήρωσης 25ετούς υπηρεσίας για την προσμέτρηση της 5ετίας.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Συνοριακοί Φύλακες του Ν.2622/98 και οι Ειδικοί Φρουροί του Ν.2734/99 μονιμοποιούνται τελικά ως αστυνομικοί, για αυτούς δεν αλλάζει τίποτε επί της ουσίας στην αναγνώριση 5ετίας.
Ουσιαστικά η ρύθμιση αφορά τους Συνοριακούς Φύλακες “ορισμένου χρόνου” του Ν.4647/19 που είναι ιδιαίτερη κατηγορία προσωπικού, στους οποίους θα προσμετρηθεί η 5ετία εφόσον συμπληρώσουν 25ετή υπηρεσία με διαδοχικές ανανεώσεις.
Β. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΜΕΤΡΗΣΗ 5ΕΤΙΑΣ ΣΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Η δεύτερη σημαντική αλλαγή που αναφέρεται στην εγκύκλιο είναι ότι: “Ο χρόνος υπηρεσίας των πέντε (5) ετών που υπολογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο μπορεί να αναγνωρισθεί είτε ως συντάξιμος ή, εναλλακτικά, ως χρόνος πραγματικής ασφάλισης, δηλαδή ως χρόνος βαθμολογικής και μισθολογικής προαγωγής.” –> Παρ. 1.Β. εγκυκλίου
Όπως έχει γίνει με αρκετές εγκυκλίους στο παρελθόν, το εν λόγω κείμενο αντί να διασαφηνίζει περιπλέκει ακόμη περισσότερο το θέμα και για το λόγο αυτό παρατίθενται παραπάτω 3 διαφορετικές ερμηνείες ανάλογα με το σχολιαστή!
1. ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ – ΠΡΟΣΜΕΤΡΗΣΗ 5ΕΤΙΑΣ ΣΤΟ ΒΑΘΜΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΙΣΘΟ ΤΩΝ ΕΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΜΗ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ)
Κάποιοι συνάδελφοι ερμήνευσαν την εγκύκλιο ως δυνατότητα προσμέτρησης της 5ετίας για βαθμολογική και μισθολογική προαγωγή στους εν ενεργεία, δηλαδή για άμεση αύξηση του βαθμού και του μισθού λόγω αναγνώρισης της 5ετίας.
Αυτή η ερμηνεία όχι μόνο δεν είναι ρεαλιστική, αλλά θα καταργούσε εντελώς την ιεραρχία στα Σώματα Ασφαλείας!
Η επιλεκτική προσμέτρηση της 5ετίας για βαθμολογική και μισθολογική προαγωγή στους εν ενεργεία θα σήμαινε:
► Τροποποίηση όλης της υφιστάμενης νομοθεσίας περί προαγωγών
Σε όλα τα σώματα ισχύουν κανονισμοί προαγωγών με βάση συγκεκριμένα χρόνια υπηρεσίας ανά βαθμό, οπότε όλες οι προϋποθέσεις προαγωγών θα μειωνόταν κατά 5 έτη για όσους επιλέξουν την εναλλακτική αναγνώριση 5ετίας.
► Τεράστιες αδικίες μεταξύ του προσωπικού
Θα υπήρχαν περιπτώσεις όπου κάποιος νεώτερος (ηλικιακά και υπηρεσιακά) προσμετρώντας την 5ετία θα έπαιρνε προαγωγή νωρίτερα από συναδέλφους με περισσότερα έτη υπηρεσίας και θα γινόταν προϊστάμενός τους.
► Υποβάθμιση πραγματικών προσόντων (θητεία, ΑΕΙ κλπ)
Σε όσες υπηρεσίες επιβραβεύεται η ύπαρξη πρόσθετων προσόντων (θητεία κληρωτού / πτυχίο ΑΕΙ) με νωρίτερη προαγωγή, αυτά τα προσόντα λαμβάνονται υπόψη χωρίς την ανάγκη αναγνώρισης ή οποιασδήποτε πληρωμής, πολύ απλά διότι τα πραγματικά προσόντα δεν εξαγοράζονται!
► Κατάργηση εργασιακής εμπειρίας / αξιοκρατίας
Τα καθήκοντα και η επιλογή προϊσταμένων προκύπτουν κατά βάση από τα έτη υπηρεσίας, οπότε η προσμέτρηση 5 ετών “εικονικής” προϋπηρεσίας θα απέβαινε σε βάρος όσων εργάστηκαν πραγματικά για περισσότερα χρόνια.
Θα αποτελούσε παγκόσμια πρωτοτυπία να μην εξαρτάται η διοικητική εξέλιξη ενός στελέχους από αντικειμενικά κριτήρια και προσόντα (έτη υπηρεσίας, εμπειρία, εκπαίδευση, θητεία κλπ), αλλά η διοικητική εξέλιξη να εξαγοράζεται!
2. ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ – ΠΡΟΣΜΕΤΡΗΣΗ 5ΕΤΙΑΣ ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΜΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ (ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ)
Η ερμηνεία αυτή αναφέρεται σε αυτό το άρθρο εφημερίδας: ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ – Τι συμβαίνει με την μάχιμη πενταετία
όπου με την αναγνώριση δεν αυξάνονται τα συντάξιμα έτη και το ποσοστό αναπλήρωσης, αλλά αυξάνεται μόνο ο μέσος όρος αποδοχών με βάση μία “εικονική” υπηρεσιακή εξέλιξη, στην οποία προστίθεται η πενταετία –> Απόσπασμα άρθρου
Δεν γνωρίζω εάν η εφημερίδα διαθέτει εσωτερική πληροφόρηση, αλλά η αποσύνδεση των συντάξιμων αποδοχών από τις εισφορές και η προσαύξηση με βάση μεγαλύτερους “εικονικούς” βαθμούς / έτη υπηρεσίας (χωρίς πληρωμή αντίστοιχων εισφορών) έρχεται σε αντίθεση με τη βασική πρόνοια του ασφαλιστικού που είναι η ανταποδοτικότητα των εισφορών, καθώς όλοι οι εργαζόμενοι (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) λαμβάνουν σύνταξη με βάση τις καταβληθείσες εισφορές.
Σημειώνεται ότι το κόστος αναγνώρισης 5ετίας στα ΣΑ (40 € / μήνα) αντιστοιχεί σε αποδοχές μόλις 600 € (= 40 / 0,0667).
Εάν η ανωτέρω κατάργηση της ανταποδοτικότητας των εισφορών είναι όντως πολιτική απόφαση, σχεδόν σίγουρα το επόμενο βήμα θα είναι η μελλοντική επέκταση της ρύθμισης στους στρατιωτικούς και μετά στους υπόλοιπους δημοσίους υπαλλήλους, καταργώντας σταδιακά τη μοναδική διάταξη που επιτυγχάνει πραγματική ισονομία στο ασφαλιστικό για όλους τους Έλληνες, όπου οι συντάξιμες αποδοχές των εργαζομένων καθορίζονται από τις εισφορές που πληρώθηκαν.
3. ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ – ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ 5ΕΤΙΑΣ ΟΠΩΣ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥΣ
Προσωπικά θεωρώ ότι η πιο λογική ερμηνεία της εγκυκλίου είναι η εξής:
Μέχρι το Ν. 4997/22 η μόνη δυνατότητα αναγνώρισης της πενταετίας ήταν η πληρωμή ενός σταθερού ποσού (2.392 €).
Αυτή η αναγνώριση δεν μπορεί να θεωρηθεί “πραγματική ασφάλιση” διότι δεν εξαρτάται από το μισθό και ένας αντιστράτηγος πληρώνει το ίδιο ποσό αναγνώρισης 5ετίας με έναν απλό αστυφύλακα.
“Πραγματική ασφάλιση” είναι οι εισφορές 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών όπως ισχύει για τους στρατιωτικούς, όπου ένας αντιστράτηγος καταβάλλει υπερτριπλάσιο ποσό αναγνώρισης από έναν λοχία (με βάση τις αποδοχές).
Επισημαίνεται ότι η φράση “δηλαδή ως χρόνος βαθμολογικής και μισθολογικής προαγωγής” δεν υπάρχει στο νόμο!
Ο νόμος αναφέρει απλά “αναγνώριση του χρόνου των 5 ετών ως χρόνου πραγματικής ασφάλισης”, μαζί με τη διευκρίνιση ότι “οι εισφορές αντιστοιχούν στο χρόνο που ζητήθηκε να υπολογιστεί στο διπλάσιο” –> Άρθρο 23 Ν.4997/22
Η λογικότερη ερμηνεία της έννοιας της πραγματικής ασφάλισης (με εισφορές που αντιστοιχούν στην περίοδο αναγνώρισης), είναι η καταβολή εισφορών ως ποσοστό επί των αποδοχών της αναγνωριζόμενης πενταετίας, σε αντίθεση με την καταβολή εισφορών με βάση την αποζημίωση υπερωριακής εργασίας.
Εν κατακλείδι η πιο λογική ερμηνεία της εγκυκλίου για τους εναλλακτικούς τρόπους αναγνώρισης της 5ετίας είναι η εξής:
α. Αναγνώριση 5ετίας ως πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας με καταβολή σταθερού ποσού
Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος αναγνώρισης 5ετίας που ίσχυε μέχρι το Ν.4997/22, όπου το ονομαστικό κόστος εξαγοράς δεν εξαρτάται από το μισθό, αλλά είναι σταθερό ποσό και ίδιο για όλους (40 € / μήνα αναγνώρισης).
Στην περίπτωση αυτή η προσμέτρηση της 5ετίας στη σύνταξη αυξάνει μόνο το ποσοστό αναπλήρωσης και δεν επηρεάζει το μέσο όρο αποδοχών, όπως είχε ήδη προβλεφθεί με παλαιότερη εγκύκλιο –> ΑΔΑ: 7ΑΛ2465Θ1Ω-Α46 / 2018
β. Αναγνώριση 5ετίας ως πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας με “πραγματική ασφάλιση”
δηλαδή με πληρωμή εισφορών 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών της περιόδου που επιλέγει ο ενδιαφερόμενος.
Στην περίπτωση αυτή το κόστος αναγνώρισης είναι σημαντικά υψηλότερο (από τριπλάσιο για χαμηλούς βαθμούς έως και πενταπλάσιο για βαθμούς ανωτάτων), αλλά η πενταετία πέραν της αύξησης του ποσοστού αναπλήρωσης της σύνταξης επηρεάζει και το μέσο όρο αποδοχών (είτε θετικά είτε αρνητικά), όπως ισχύει στους στρατιωτικούς.
ΥΓ. Ασχέτως ερμηνείας, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα χρειαστεί και τρίτη εγκύκλιος για να εξηγήσει τις 2 προηγούμενες!