Α. ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΑΠΟΔΟΧΩΝ
Εκτός από τα συντάξιμα έτη, η δεύτερη παράμετρος καθορισμού της σύνταξης ΕΦΚΑ είναι ο μέσος όρος αποδοχών, ο οποίος υπολογίζεται στο site με τη διαδικασία της παρ. Β στο άρθρο: Υπολογισμός σύνταξης ΕΦΚΑ – enstoloi.net
Σύμφωνα με την παρ. Β.12 του ανωτέρω άρθρου, προβλέπεται για κάθε έτος η αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών, με έναν συνολικό συντελεστή λόγω πληθωρισμού που υπολογίζεται μέχρι και το προηγούμενο της διαγραφής έτος.
Πχ. για διαγραφή το 2025 οι αποδοχές έτους 2002 αναπροσαρμόζονται με το συνολικό πληθωρισμό 2002 ~ 2024, του έτους 2003 με το συνολικό πληθωρισμό 2003 ~ 2024, του έτους 2004 με το συνολικό πληθωρισμό 2004 ~ 2024 κ.ο.κ. μέχρι και τις αποδοχές έτους 2023 που αναπροσαρμόζονται με τον πληθωρισμό 2024 (= διαφορά 2023 ~ 2024).
Με βάση τα προβλεπόμενα στο Ν.4387/16, θα υλοποιηθούν 2 διαφορετικές αναπροσαρμογές συντάξεων από 1-1-2023:
Συντάξεις έως 2022: Αναπροσαρμόζεται η [εθνική + ανταποδοτική σύνταξη] με το μέσο όρο πληθωρισμού / αύξησης ΑΕΠ.
Πχ. για ετήσιο πληθωρισμό 9% και αύξηση ΑΕΠ 5% η αναπροσαρμογή των υφιστάμενων συντάξεων θα είναι 7%.
Συντάξεις από 2023: Αναπροσαρμόζεται με 7% η εθνική σύνταξη και με 9% (μόνο πληθωρισμός) ο μέσος όρος αποδοχών.
Παρακάτω παρατίθεται σχετικό παράδειγμα με σύγκριση 2 συντάξεων, μίας με διαγραφή την 31-12-2022 και μίας με διαγραφή την 1-1-2023, με εκτιμώμενο πληθωρισμό 2021-2022 ίσο με 9% και αύξηση ΑΕΠ 5% (= αναπροσαρμογή 7%):
Έτος
αναφοράς
2002
2003
.
.
2009
2010
.
.
2020
2021
2022
ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ
ΜΕΣΟΣ
ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ
ΕΘΝΙΚΗ
Αύξηση από
Ετήσιες
αποδοχές
15.000
16.000
.
.
19.000
20.000
.
.
23.000
24.000
25.000
ΑΠΟΔΟΧΕΣ
ΟΡΟΣ
ΣΥΝΤΑΞΗ
ΣΥΝΤΑΞΗ
1-1-2023
Πληθωρισμός
2002 ~ 2021
x 1,32 =
x 1,27 =
.
.
x 1,07 =
x 1,02 =
.
.
x 1,01 =
—
—
.
/ 252 μήνες =
έστω 45% =
για το 2022 =
7% (πλθ+ΑΕΠ)
ΣΥΝΟΛΟ
Αναπρ/νες
αποδοχές
19.800
20.320
.
.
20.330
20.400
.
.
23.230
24.000
25.000
460.000
1.825
821 €
384 €
84 €
1.289 €
Πληθωρισμός
2002 ~ 2022
1,32x1,09=1,44
1,27x1,09=1,38
.
.
1,07x1,09=1,17
1,02x1,09=1,11
.
.
1,01x1,09=1,10
x 1,09 =
—
.
/ 252 μήνες =
.
για το 2023 =
Αναπρ/νες
αποδοχές
21.600
22.080
.
.
22.230
22.200
.
.
25.300
26.160
25.000
490.000
1.944
875 €
411 €
—
1.286 €
Επιγραμματικά ο τρόπος αναπροσαρμογής των συντάξεων του ανωτέρω παραδείγματος είναι:
1. Σύνταξη 31-12-2022 = 1,07 x Εθνική (384 €) + 1,07 x Ποσοστό Αναπλήρωσης x Μέσος Όρος 2022
2. Σύνταξη 1-1-2023 = 1,07 x Εθνική (384 €) + Ποσοστό Αναπλήρωσης x Μέσος Όρος 2023 (= 1,065 x Μέσος Όρος 2022)
Επειδή ο Μέσος Όρος 2023 είναι 6,5% μεγαλύτερος από το Μέσο Όρο 2022 τα ανωτέρω ποσά (1) και (2) είναι σχεδόν ίδια.
Ανάλογα με τον πληθωρισμό και την αύξηση ΑΕΠ, μπορεί η σύνταξη του 2023 να είναι μεγαλύτερη σε σχέση με το 2022.
Β. ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
Η εθνική σύνταξη θα αναπροσαρμόζεται λόγω πληθωρισμού / αύξηση ΑΕΠ κάθε έτος για όλους, δηλαδή εάν καθοριστεί αύξηση 7% για το έτος 2023 τότε η εθνική σύνταξη θα γίνει 411 €, η οποία και θα ισχύει μόνο για το έτος 2023.
Ομοίως εάν η αναπροσαρμογή είναι 3% το 2023, τότε για το 2024 η εθνική σύνταξη θα αυξηθεί σε 423 € κλπ.
Στη συνέχεια η εθνική σύνταξη θα αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο για όλους τους συνταξιούχους (υφιστάμενους και μελλοντικούς), έτσι πχ. το 2030 η εθνική σύνταξη θα είναι περίπου 500 € για όλους (με πληθωρισμό 2,5%).
Γ. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
1. Όπως φάνηκε στην ανωτέρω παρ. Α, η σύνταξη 2022 με αύξηση 7% είναι σχεδόν ίδια με τη σύνταξη 2023 χωρίς αύξηση, γιατί ο μέσος όρος αποδοχών της σύνταξης 2023 αυξάνεται επιπρόσθετα με τον πληθωρισμό 2021-22.
Η αναπροσαρμογή λόγω πληθωρισμού δεν αυξάνει μόνο τις συντάξεις του 2023 αλλά και όλες τις μελλοντικές συντάξεις, πχ. ο μέσος όρος αποδοχών μίας σύνταξης με διαγραφή το 2030, όταν εκδοθεί θα αυξηθεί και με τον μελλοντικό πληθωρισμό 2022 ~ 2029, επιπρόσθετα του πληθωρισμού 2002 ~ 2021 που λαμβάνεται υπόψη σήμερα.
Άρα κανένας εν ενεργεία δεν μπορεί να γνωρίζει από τώρα το μελλοντικό ποσό σύνταξης όταν θα αποστρατευθεί!
2. Ακριβώς επειδή δεν είναι γνωστός ο πληθωρισμός επόμενων ετών (αφού κανένας δεν γνωρίζει το μέλλον), τα ποσά συντάξεων που υπολογίζονται στο site αποτυπώνουν τη σημερινή αγοραστική δύναμη, και όχι το ονομαστικό ποσό των (πληθωρισμένων) συντάξεων που θα εκδοθούν μελλοντικά από τον ΕΦΚΑ (το οποίο θα είναι αρκετά μεγαλύτερο).
Πχ. Ο υπολογισμός στο site μίας σύνταξης με διαγραφή το 2030 επί του παρόντος γίνεται με βάση την ισχύουσα εθνική σύνταξη (384 €) και τον γνωστό πληθωρισμό 2002 ~ 2021, ενώ στην πραγματικότητα το 2030 η εθνική σύνταξη θα είναι περίπου 500 € και στην ανταποδοτική θα ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός 2002 ~ 2029, άρα το τελικό ποσό σύνταξης που θα καθορίσει σε 8 χρόνια ο ΕΦΚΑ θα είναι αρκετά μεγαλύτερο από αυτό που εμφανίζεται σήμερα στις εφαρμογές.
3. Κάθε χρόνο την άνοιξη οριστικοποιείται και ανακοινώνεται ο πληθωρισμός του προηγούμενου έτους. Έτσι την άνοιξη του 2023 θα γνωστοποιηθεί ο πληθωρισμός 2021-22 και θα καθοριστεί η νέα εθνική σύνταξη που θα ισχύει μόνο για το 2023.
Αυτή τη στιγμή οι υπολογισμοί στο site δεν περιλαμβάνουν τον πληθωρισμό 2021-22 (αφού δεν έχει καθοριστεί ακόμη), ο οποίος θα ενσωματωθεί στις εφαρμογές σύνταξης στις αρχές του νέου έτους, μαζί με την αλλαγή της εθνικής σύνταξης.
Όταν γίνει αυτό θα είναι ξανά ακριβείς οι υπολογιζόμενες συντάξεις, πάλι όμως μόνο για διαγραφή μέχρι 31-12-2023.
Για όλα τα επόμενα έτη θα ακολουθείται η ίδια διαδικασία, δηλαδή κάθε άνοιξη θα αναπροσαρμόζονται με τον πληθωρισμό του προηγούμενου έτους και η εθνική σύνταξη και ο μέσος όρος αποδοχών της ανταποδοτικής σύνταξης.